କ’ଣ 890 ବାରକୋଡ୍ ଦ୍ୱାରା ଜାଣିପାରିବେ କେଉଁ ଜିନିଷ ‘ମେଡ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ’ ଅଟେ ?

ଚାଇନାରୁ କୋରୋନା ମାହାମାରି ପୁରା ବିଶ୍ୱରେ ବ୍ୟାପିଥିବାରୁ ଚାଇନା ଏବେ ସମସ୍ତଙ୍କ ନଜରରେ ଆଛି। ଚାଇନାରୁ ଆସୁଥିବା ମାଲ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜିନିସ କୁ ନ କିଣିବା ପାଇଁ ଦାବି କରାଯାଉଛି। ଏଥି ମଧ୍ୟରେ ବିଦେଶରୁ ଆସୁଥିବା ଜିନିସ ଏବଂ ଭାରତର ଜିନିସ କେଉଁଟା ତାହା ଜାଣିବା ପାଇଁ ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆରେ ଦୁଇଟି ବାର କୋଡ ଘୁରି ବୁଲୁଛି। ଯେଉଁଥିରେ କୁହା ଯାଉଛି ଯେ,890  ବାର କୋଡ଼ ଯେଉଁ ଜିନିଷରେ ଥିବ ତାହା ଭାରତର ଏବଂ 690 ଯେଉଁ ଜିନିଷରେ ଥିବ ତାହା ଚାଇନାରୁ ଆସିଥିବାର ଜଣାଯାଇପାରିବ। Kshirodra Senapti ନାମକ ଜଣେ ଫେସବୁକ ୟୁଜର ଏକ ଫୋଟୋ ପୋଷ୍ଟ କରି ଏହା ଦାବି କରିଛନ୍ତି। ସେ ପୋଷ୍ଟରେ ଦୁଇଟି ବାରକୋଡ଼ର ଫୋଟୋ ଦେଇ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ, 690 ଚାଇନା ବନାଉଥିବା ଜିନିଷର ବାର କୋଡ଼ ଏବଂ 890 ଭାରତିୟ ଜିନିଷର ବାର କୋଡ଼ ଅଟେ। ଆମ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପୂର୍ବରୁ ପୋଷ୍ଟକୁ 172 ଥର ସେୟାର କରାଯାଇଛି। ଏହା ଛଡ଼ା ପୋଷ୍ଟକୁ 290 ଲାଇକ ମିଳିଛି। ତଳେ ପୋଷ୍ଟର ଲିଙ୍କ ଦେଖନ୍ତୁ।

ଏଠାରେ ଲିଙ୍କ ଦେଖନ୍ତୁ- Facebook । Archive

ତେବେ କଣ 890 ବାର କୋଡ଼ ଥିବା ଜିନିଷ ଭାରତରେ ବନା ହୋଇଥାଏ। ପୋଷ୍ଟର ସତ୍ୟତା ଜାଣିବା ପାଇଁ ଆମେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିଲୁ। ଆମ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପଢ଼ନ୍ତୁ।

ଆମ ଅନୁସନ୍ଧାନ-

ପୋଷ୍ଟରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଦାବି ଅନୁଯାୟୀ,  ବଜାରରେ ମିଳୁଥିବା ଆଇଟମ୍ ସ୍ୱଦେଶୀ ନା ବିଦେଶି ତାହା ଜାଣିବା ପାଇଁ ବାରକୋଡ୍ 890 ଦ୍ୱାରା ଜଣା ଯିବ ନା ନାହିଁ ତାହା ଜାଣିବା ପାଇଁ, ଆମେ ପ୍ରଥମେ ଗୁଗୁଲରେ ବିଭିନ୍ନ କୀ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରିଲୁ ଏବଂ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲୁ ଯେ GS1. ବିଶ୍ୱର କମ୍ପାନୀଗୁଡିକର ଉତ୍ପାଦକୁ ବାରକୋଡ୍ ନମ୍ବର ପ୍ରଦାନ କରେ। ଏହାକୁ ୟୁରୋପୀୟ ଆର୍ଟିକିଲ୍ ନମ୍ବର (EAN) କିମ୍ବା ୟୁନିଭର୍ସାଲ୍ ପ୍ରଡକ୍ଟ କୋଡ୍ (UPC) କୁହାଯାଏ।

Gs1.org ନାମକ ଏକ ୱେବସାଇଟର ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶକୁ ତିନି ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ କୋଡ୍ ନ୍ୟସ୍ତ କରାଯାଇଛି ।  ଯାହାକୁ କମ୍ପାନୀ ଉପସର୍ଗ ( prefix) କୁହାଯାଏ।  ଯେଉଁଥିରେ ଭାରତର କୋଡ୍ / ଉପସର୍ଗ 890 ସ୍ଥିର ହୋଇଛି। ତଥ୍ୟ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରେ ଯେ ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ଉପସର୍ଗ (ବାରକୋଡର ପ୍ରଥମ ଅଙ୍କ) କେଉଁ ଦେଶରେ ଏହା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ତାହା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରେ ନାହିଁ।

ଏଠାରେ ଲିଙ୍କ ଦେଖନ୍ତୁ- Gs1.org । Archive

GS1 ସଂଗଠନର ୱେବସାଇଟରେ ଥିବା FAQ ଅନୁଯାୟୀ, ବାରକୋଡରେ ଥିବା ପ୍ରଥମ ତିନୋଟି ସଂଖ୍ୟା କେଉଁ ଦେଶରେ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇଥିଲା ତାହା ସୂଚିତ କରେ ନାହିଁ।  କମ୍ପାନୀ ଉପସର୍ଗ / ବାରକୋଡ୍ କେବଳ ଉତ୍ପାଦନକାରୀ କମ୍ପାନୀ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଥିବା ଦେଶକୁ ସୂଚିତ କରେ।  ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି 890 କୋଡ୍ ଥିବା ଏକ କମ୍ପାନୀ ଯେ କୌଣସି ଦେଶରୁ ସାମଗ୍ରୀ ଉତ୍ପାଦନ କରିପାରିବ। ସଂକ୍ଷେପରେ, 890 ବାରକୋଡ୍ ଏହାର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ ଯେ ଆଇଟମ୍ ଭାରତରେ ନିର୍ମିତ।  890 କୋଡ୍ ଅର୍ଥ ବିଦେଶି କମ୍ପାନୀର ମାଲିକାନା ଭାରତରେ ପଞ୍ଜିକୃତ ହୋଇଛି।

ଏଠାରେ ଲିଙ୍କ ଦେଖନ୍ତୁ- GS1 FAQ । GS1 MYTH

ଏହାପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ବାରକୋଡ୍ ବିଷୟରେ ଅନେକ ସମୟରେ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ରହିଥାଏ।  ସମୟ ସମୟରେ କମ୍ପାନୀ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ମଧ୍ୟ କରିଛି।  ବାରକୋଡ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ୱେବସାଇଟ୍ ଦ୍ୱାରା ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରାଯାଇଛି। ୱେବସାଇଟ୍ ଅନୁଯାୟୀ,  କୌଣସି ଜିନିଷରେ 890 ବାରକୋଡ୍ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା  କୋଡ୍ ଭାରତରେ କିମ୍ବା ଏକ ଭାରତୀୟ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି ବୋଲି ଜଣାଏ ନାହିଁ। 

ଏଠାରେ ଲିଙ୍କ ଦେଖନ୍ତୁ- Barcoad india 

ଜିଏସ୍ 1 ର ବରିଷ୍ଠ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଶାନନ୍ ସଲିଭାନ୍ Reuters ଏବଂ AFP ଙ୍କୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେରିକାରେ ସମାନ ତଥ୍ୟ ଲିକ୍ ହେବା ପରେ ବାରକୋଡରେ ଥିବା ଉପସର୍ଗ / ବାରକୋଡ୍ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଦାବି ମିଥ୍ୟା ବୋଲି ଜଣାପଡିଛି। କେଉଁ ଦେଶରେ ଆଇଟମ୍ କେଉଁଠି ଉତ୍ପାଦ ହୋଇଛି ତାହା ବାରକୋଡ୍ ଦ୍ୱାରା କହିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ।  ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଭାରତରେ ଉତ୍ପାଦିତ ହୋଇଥିବା ଜିନିଷ ଯଦି ଆମେରିକାରେ ବିକ୍ରି ହେଉଛି ତେବେ ସେଥିରେ ଭାରତୀୟ କୋଡ 890 ରହିବ ନାହିଁ। ସେହି ଜିନିଷରେ କେବଳ ଆମେରିକୀୟ କୋଡ୍ ରହିବ। 

 ତେବେ ଆପଣ କିପରି ଜାଣିବେ ଯେ କ ସ୍ୱଦେଶୀ କିମ୍ବା ଭାରତୀୟ ତିଆରି ହୋଇଛି?

ଯଦି କୌଣସି ଆଇଟମ୍ ଉପରେ ‘ମେଡ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ’ ଲେଖା ଅଛି, ତେବେ ଏହା ଭାରତରେ ନିର୍ମିତ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଇପାରେ। ଏକ ଭାରତୀୟ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପାଦିତ ସାମଗ୍ରୀର ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଭାରତରେ ଉତ୍ପାଦିତ ସାମଗ୍ରୀର ଉତ୍ପାଦନ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି।

ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି ଯେ ଆଇଟମ୍ ର ବାରକୋଡ୍ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ତିନି ଅଙ୍କ ଆଇଟମ୍ କେଉଁଠାରେ ଉତ୍ପାଦିତ ହୋଇଛି ତାହା ସୂଚିତ କରେ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯଦି ବାରକୋଡର ପ୍ରଥମ ତିନୋଟି ସଂଖ୍ୟା 890 ଥାଏ, ତେବେ ଉତ୍ପାଦକୁ “ମେଡ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ” କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।  ତେବେ, 890 କୋଡ୍ ଭାରତରୁ ଆସିଛି, ଯେଉଁଠାରୁ କମ୍ପାନୀ ଅନ୍ୟ ଦେଶରୁ ସାମଗ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରିପାରିବ।  ତେଣୁ ଭାଇରାଲ ହୋଇଥିବା ସୂଚନା ବିଭ୍ରାନ୍ତିକର ଅଟେ।

ଶେଷକଥା-

ଆମର ଅନୁସନ୍ଧାନରେ ଉପରୋକ୍ତ ପୋଷ୍ଟରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଦାବି ମିଶ୍ରିତ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି କାରଣ ଆଇଟମ୍ ର ବାରକୋଡ୍ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ତିନି ସଂଖ୍ୟା ଆଇଟମ୍ କେଉଁଠାରେ ଉତ୍ପାଦିତ ହୋଇଛି ତାହା ସୂଚିତ କରେ ନାହିଁ।   ଅର୍ଥତ୍ ହେଉଛି ଯଦି ବାରକୋଡର ପ୍ରଥମ ତିନୋଟି ସଂଖ୍ୟା 890 ଥାଏ, ତେବେ ଉତ୍ପାଦକୁ “ମେଡ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ” କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।  ବିଦେଶି କମ୍ପାନି ଠାରୁ ଜିନିଷ କିଣିବା କିମ୍ବା ବିଦେଶି କମ୍ପାନି  ଭାରତରେ ଜିନିଷ ବନାଇଲେ ସେଥିରେ ଭାରତର ବାର କୋଡ଼ 890 ଲେଖା ଯାଇଥାଏ।